Uzimajući u obzir historijski kontekst i prostor na kojem je nastala država Izrael nauštrb arapskog svijeta, te vođenje pet izraelsko-arapskih ratova (1948, 1956, 1967, 1973, 1982), nameće se pitanje: U čemu se krije tajna opstanka deseterostruko manje jevrejske zajednice naspram mnogostruko brojnije muslimanske zajednice? Odgovor na ovo pitanje treba podijeliti prema dvije tradicionalne instance sigurnosti i zaštite Izraela uz dodatak treće instance naknadno.
(1) Hard security: Izrael se od 1948. godine ponaša kao kancer na zdravom organizmu, pri čemu se maksimalistički i rapidno širi. U tom smislu, okruženi s mnogostruko demografski snažnijim muslimanskim zemljama, Izrael od nastanka živi u periodu “ni rat ni mir”, pri čemu ima najviše atributa zamrznutog sukoba. Zbog toga su upravo IDF (Israeli Defence Forces), odnosno oružane snage Izraela, najrudimentarnija institucija države. Izdvajanja Izraela za odbranu jesu megalomanska, služenje vojnog roka obavezno je i za muškarce i za žene (muškarci pet, a žene tri godine), pri čemu je cjelokupna nacija rezervni sastav oružanih snaga! Štaviše, izraelski doseljenici koji protjeruju Palestince kao domicilno stanovništvo poprilično su naoružani, što dokazuje da je jevrejska populacija u Izraelu naoružana i da je to državni projekt “jevrejske noge na jevrejskoj zemlji s jevrejskom puškom u jevrejskoj ruci” (ratni SDS-ovski modus operandi).
(2) Obavještajna zajednica: S obzirom na to da su Arapi pokretali četiri rata (Šestodnevni rat iz 1967. pokrenuo je Izrael) s ciljem slamanja izraelske države, ubacivali militantne grupe s ciljem podrivanja civilnih struktura, ali i održivosti u Izraelu uopšte, naoružavali i opremali sve vojne formacije palestinske i oslobodilačke profilacije, potreba za odgovorom na asimetrične prijetnje i vođenje specijalnog rata bila je notorna. Upravo na bazi odgovora i preemptivnog napada formirana je izraelska obavještajna zajednica koju prati oreol nepobjedivosti te epitet stalno budnih očiju i naćuljenih ušiju države Izrael.
(3) Nuklearna trijada: Naime, javna je tajna da Izrael posjeduje nuklearno oružje nepoznate razornosti i tehničko-tehnoloških specifikacija, a koje nastaje na bazi rada nuklearnih postrojenja u pustinji Negev u okviru Instituta za nuklearna istraživanja “Dimona”.
KO SE BRINE O MIRNOM SNU IZRAELA
Obavještajna zajednica države Izrael sastoji se od nekoliko institucija kojima su tri stvari zajedničke: odbrana Izraela od simetričnih i asimetričnih prijetnji, odbrana Jevreja ma gdje se nalazili i očuvanje države Izrael makijavelističkim modusima bez prezanja od bilo kojih oblika upotrebe sile u međunarodnim odnosima. Obavještajnu zajednicu Izraela čine: SHABAK ili SHIN BET (Izraelska sigurnosna agencija), AMAN (Obavještajna služba Ministarstva odbrane Izraela), MAMAD (Centar za istraživanje i političko planiranje) i najozloglašenija MOSSAD (Centralni institut za obavještajni rad i specijalni rad).
Izraelska sigurnosna agencija Shabak potpuno je autonomna i specijalizirana državna agencija koja je indirektno potčinjena predsjedniku države, a na čelu ove agencije jeste od 2011. godine Nadav Argaman. Shabak, koja je nekada nosila naziv Shin Bet, spada u red najofanzivnijih kontraobavještajnih službi u svijetu, iako je sposobna dejstvovati širom svijeta, ipak je njen primat očuvanje unutrašnjih prilika u Izraelu. Shabak kontrolira ulazak stranih državljana, pokušaje subverzivnih djelatnosti, nadzire aktivnosti u doseljeničkim kampovima i na okupiranim teritorijama nadzire palestinsko stanovništvo. Cjelokupna agencija hijerarhijski je podijeljena na uprave po teritorijalno-linijskom principu (Uprava za arapska pitanja, Uprava za nearapska pitanja i Uprava za državnu sigurnost i zaštitu) s nizom odjeljenja i pododjeljenja s ciljem protuterorističke borbe, zaštite aerodroma i diplomatsko-konzularnih objekata; razna odjeljenja namijenjena za kontraobavještajni rad u zemlji i inostranstvu, analitički sektori svih uprava i dr.
Aman, odnosno Obavještajna služba Ministarstva odbrane Izraela direktno je potčinjena ministru odbrane, a na čelu službe jeste generalmajor Tamir Haiman. Aman je vojnoobavještajna služba koja objedinjuje rad obavještajnih službi zrakoplovstva i pomorskih snaga (u Izraelu svaki od rodova vojske posjeduje obavještajnu službu prema formacijskom ustroju). Zadatak Amana jeste prikupljati, procesuirati i političkom i vojnom vrhu distribuirati obavještajne podatke o snazi oružanih snaga susjednih zemalja Izraela te vršiti elektronsko i satelitsko izviđanje; prema nekim nezvaničnim procjenama, Aman ima oko 7.000 uposlenika i spada u red najorganiziranijih i opremom najbolje opremljenih vojnoobavještajnih službi.
U domenu obavještajne zajednice koja nadzire, kontrolira i rukovodi radom diplomatskog kora u zemlji i inostranstvu zadužen je Centar za istraživanje i političko planiranje Mamad. Ovaj centar nastao je nakon formiranja Mossada, pri čemu je prethodno imao ulogu ofanzivne obavještajne službe da bi prerastao u analitičku službu šire izraelske obavještajne zajednice.
I, naravno, krovna organizacija obavještajne zajednice Izraela, a koja je opet najsnažniji branilac Izraela, jeste Mossad. Svijet obavještajnog rada i tajnih službi oduvijek je odavao notu misterioznosti i konspirativnosti, ali niti jedna obavještajna služba nije poprimila tako mitomanske i gotovo transcendentalne moći kao Mossad. Od samog imena službe mnogi zaziru, a u arapskom svijetu na Mossad gledaju kao najuspješniji projekt cionizma. Sama služba ima oko 1.300 pripadnika, što je obrnuto proporcionalno slavi ove službe; također je podijeljena na sektore (sektori za operativno planiranje i koordinaciju, obavještajni rad i tajne akcije, političke akcije i saradnju s drugim službama, istraživanja, primjenu tehnike, obuku i personalne poslove i sektor za unutrašnju sigurnost) prema teritorijalnom principu. Širom svijeta i na svim kontinentima u 15 deskova Mossad ima svoje ekspoziture, mada je jedina poznata obavještajna služba bez obavještajnih centara; trenutni direktor (ramsad) Mossada jeste Joseph Cohen.
MIT O NADNARAVNOM I REALNOST
Ako uzmemo u obzir da, prema nekim dostupnim procjenama, godišnja izdvajanja Izraela za funkcioniranje obavještajne zajednice iznose 2.7 milijardi dolara, onda efektivnost službe pomalo postaje neupitna. Akcije i operacije koje su izveli pripadnici, doušnici i saradnici ove službe u najmanju su ruku spektakularne. Mossad je uspio u Argentini prerušenog u fizičkog radnika u omalenom gradiću pronaći krvnika iz Drugog svjetskog rata Adolfa Eichmanna (alias Ricardo Clement). Agenti tima Shabaka i Mossada uspjeli su pronaći i dovesti u Izrael Eichmanna po naredbi premijera Davida Ben Guriona, koji je zapovjedio da se Eichmann dovede “živ ili mrtav”. Mossad je bio na tragu da uhvati i Josepha Mengelea, krvnika iz Auschwitza, ali ipak nisu uspjeli. Nekako je izraelska obavještajna zajednica uvijek pronalazila načina da podmiti, prinudi i regrutira ljude koji vrlo često i nisu bili Jevreji, a za potrebe njihovih akcija. Svakako najuspješnija operacija izraelske obavještajne zajednice bila je ubacivanje njihovog čovjeka Elija Cohena u sami vojno-politički vrh Sirije, štaviše, agent Mossada postao je (pod egidom bonvivnog biznismena) savjetnik sirijskog ministra odbrane. Ipak, u toj operaciji otišlo se predaleko i Izraelci su saznali sve o fortifikacijskim konstrukcijama i svim efektivima sirijske vojske, ali i Cohen je “pao” i ubijen je vješanjem. Izraelci su za njega nudili 40 zarobljenih sirijskih agenata, ali su Sirijci bili svjesni da su uhvatili trofejnu zvjerku (mada nedovoljno promptno).
Pored čitavog niza uspješnih operacija megalomanskih razmjera, od izvlačenja 15.000 Jevreja iz Sudana, pribavljanja tajnog govora Hruščova na XX kongresu, kojim je započet proces destaljinizacije u SSSR-u, pa do godišnje dekapitacije vođa Hezbollaha, PLO-a i Hammasa, obavještajna zajednica Izraela ipak je imala manjih i većih promašaja. Manje i veće afere u kojima su ubijeni pogrešni ljudi ili ubijeni traženi ljudi na isuviše javan način nanijeli su štetu oreolom ovjenčanoj reputaciji izraelskih službi, ali jednom su arapski susjedi, kako je to prokomentirao visoki oficir IDF-a, “uhvatili Izraelce s gaćama na koljenima”. Bilo je to 1973. godine u jeku priprema najjače arapske alijanse za totalno uništenje Izraela na najveći jevrejski praznik Jom kipur, pa se i taj rat još naziva i “jomkipurski”.
Zanimljivo, na mjestu načelnika Generalštaba izraelske vojske u tom ratu bio je David Dado Eleazar, inače rođeni Sarajlija. Iako je obavještajna zajednica, posebno Aman i Mossad, slala signale političkom vrhu i tadašnjoj premijerki Goldi Meir da se sprema napad Sirije preko Golanske visoravni, ali i Egipta, najviši politički ešalon Izraela ocijenio je grupiranje egipatske i sirijske vojske kao učestalu i prozaičnu pograničnu provokaciju. Međutim, kada su 10. oktobra 1973. godine preko Golanske visoravni zagrmjeli sirijski tenkovi, a preko Nila egipatske snage probile liniju odbrane Bar-Lev, i to na prvi dan Jom kipura (Jevreji običavaju da tokom praznika Jom kipura rade samo bolnice, i to jedino za urgentne slučajeve), nije bilo sumnje da su Izraelci i njihova obavještajna zajednica “povučeni za nos” Ali čak i u ovom promašaju i propustu, koji je rezultirao (u početnoj fazi rata) ogromnim teritorijalnim zauzimanjima Arapa, demonstrira se moć regrutiranja Izraelaca.
Naime, oficir za vezu izraelskog konzulata u Londonu imao je jedan telefon na koji se javljala jedna osoba koja je bila najvjerniji izvor Mossada po pitanju egipatskih namjera. “Anđeo”, kako je bilo kodno ime izvora, na dan prije napada uoči Jom kipura, dojavio je Izraelcima riječ hemikalija, a što je značilo da rat počinje sutra! Taj je izvor Ašraf Marvan, koji je bio zet egipatskog predsjednika Anvara el-Sadata.
NEMA NUKLEARNIH BOMBI ZA ARAPE!
Javna je tajna da je u postrojenjima Dimona u srcu pustinje Negev postoje nuklearna postrojenja i nuklearna centrala koju Izraelci koriste u izradi nuklearnog oružja. Prvi koji su demistificirali ovaj dobro čuvani kompleks bili su Amerikanci. Međutim, iako razvija nuklearnu trijadu, Izrael je odlučan u namjeri da onesposobi Arape i Irance da razvijaju svoje nuklearne kapacitete, pri čemu je jedina “muslimanska” država s mogućnošću nuklearnog udara Pakistan, dok se za Iran spekulira da je odavno član tog društva nuklearnog monopola. Izraelci su u periodu od 2009. do 2011. godine ubili najveće zvaničnike iranskog nuklearnog programa koji su bili nosioci kreiranja iranske nuklearne bombe. Atentati na naučnike, profesore na fakultetima u Iranu uglavnom su rađeni po istom etalonu, pri čemu je cilj brzo i efikasno ubiti metu i nestati.
U južnom Teheranu 29. novembra 2010. godine je naišao motociklist koji je za vjetrobran automobila zakačio eksplozivnu napravu usmrtivši dr. Madžida Šahrijarija, čelnog čovjeka iranskog nuklearnog programa, i njegovu suprugu. Na sličan način ubijen je 12. novembra 2011. Hasan Tehrani Moghaddam, “otac” iranskih balističkih raketa srednjeg dometa tipa Shahab (dometa i do 2.000 km). Iako je malo poznato, pored Egipta i Irana, u trci za nuklearno oružje takmičila se jedan period i Asadova (Asada starijeg) Sirija, koja je nabavkom cjelokupnih postrojenja iz Sjeverne Koreje pokušala razvijati nuklearno oružje i balističke projektile tipa Skad. Međutim, izraelska obavještajna zajednica djelovala je blagovremeno i trajno onesposobila sirijski nuklearni program.
NAZIRE LI SE PAD IZRAELSKIH VEKTORA MOĆI
Nakon pet izraelsko-arapskih ratova, dvije palestinske intifade (ustanka) i niza poginulih, raseljenih, interniranih, zatočenih i ubijenih, plamen zapaljen u Palestini djeluje nemoguće ugasiti. Izraelska vojna i politička moć ima tendenciju rasta, naročito nakon devedesetih, kada smo ušli u monopolarni svijet američkog hegemonizma, o kojem je govorio njegov teoretičar Zbigniew Brzezinski (inače Jevrej). On je rekao da je pomoć Amerike Izraelu više bazirana na nekim u geopolitičnom smislu neodrživim teorijama, ali da je mjesto Izraela kao kosti u grlu arapskog svijeta povoljna vanjskopolitička činjenica. Svijet više nije bipolaran već uveliko multipolaran; Brzezinskog nema, ali izraelska moć ne opada, pri čemu Mossad odstrelom likvidira po njih opasne naučnike osiguravajući pritom miran san Izraelu.
stav.ba